Απίθανες στιγμές ζούμε. Αυτή η (φαινομενικά) ήπια κίνηση είναι το σπίρτο που χρειάζεται για να πάρει φωτιά η ΕΒΕ.
Και εξηγούμαι: Η ΕΒΕ από μόνη της είναι προβληματική ως λογική, αφού είναι στατιστικό μέτρο σε πληθυσμό που αυτο-επιλέγεται. Σε απλά Ελληνικά, ας κάνουμε ένα πείραμα. Έστω ότι ξεκινάμε με 100 μαθητές που δίνουν κάθε χρονιά, με βαθμολογίες ας πούμε 5 μαθητές του 1, 5 μαθητές του 2, 5x του 3, 5x του 20*. Τι μέσο όρο βγάζουνε; 10.5. Ελάχιστη ΕΒΕ; 8.
Την επόμενη χρονιά, οι μαθητές του 5 και κάτω βλέπουν την ΕΒΕ να τους κόβει και δε δίνουν καν (καλύτερα θα πει κανείς). Πλέον δεν έχουμε 100 μαθητές υποψήφιους, έχουμε 75, και ο μέσος όρος πλέον έχει πάει στο 13 και η ελάχιστη ΕΒΕ στο 10,4.
Επόμενη χρονιά, οι μαθητές του 9 και κάτω μένουν σπίτι. Ο μέσος όρος πάει στο 15, η ελάχιστη ΕΒΕ στο 12, η ΕΒΕ σε όσες σχολές διαλέξανε 1.2 πάει στο 18 και δεν γεμίζουν. Στα πλαίσια του εξορθολογισμού του κόστους, αφαιρούνται θέσεις.
Επόμενη χρονιά, πλέον και οι μαθητές του 10-11 μας χαιρετάνε αφού και δεν μπαίνουν πουθενά, και το ελληνικό κράτος για να εξυπηρετήσει την κατάσταση δίνει το χαμηλότοκα δάνεια μέσω του σπουδές-pass για φοίτηση στον ιδιωτικό τομέα. Μέσος όρος στο 16, ελάχιστη ΕΒΕ 12,8, μέγιστη ΕΒΕ 19,2 και όσες σχολές δεν κατεβάσανε συντελεστή θυμίζουν φροντιστήρια.
Επόμενη χρονιά, βγαίνει και το 12 από το μέσο όρο, μεθεπόμενη βγαίνει και το 13. Το σύστημα θεωρητικά ισορροπεί με τους μαθητές από 14-20, ΜΟ 17, ελάχιστη ΕΒΕ 13,6, μέγιστη ΕΒΕ 20,4 (όποιο τμήμα δεν κατέβηκε από το 1.2 απλά έκλεισε). Πρακτικά, με περιορισμούς θέσεων και την οικονομική πραγματικότητα των σπουδών με νοίκι στην επαρχία vs σπουδές με δίδακτρα (αλλά χωρίς) νοίκι στην Αθήνα, θα αυτο-αφαιρεθούν και κάμποσοι ακόμα.
Που μπαίνει στην κουβέντα ο Πιερρακάκης; Το παραπάνω πείραμα υποθέτει ότι οι μαθητές δουλεύουν με βάση τη λογική και δεν πηγαίνουν να δώσουν αν δουν ότι τους κόβει η ΕΒΕ. Στην πράξη όμως μπορεί να πάνε, για το γαμώτο, για το “μήπως και”, ή γιατί έτσι κάνουν όλοι. Οπότε, η άνοδος της ΕΒΕ δε θα έχει ντε και καλά τέτοια ταχύτητα, που σε 6 χρονιές θα έχει εξαφανιστεί τόσο μεγάλο ποσοστό από υποψήφιους.
Εδώ είναι λοιπόν το σκούντηγμα που χρειάζεται ο αδύναμος μαθητής για να μην ασχοληθεί καν: θα τον αποτρέψει το ίδιο του το σχολείο να δώσει για να μη χαλάσει το μέσο όρο. Το σχολείο, εκτός από κίνητρο, έχει και μέσο πίεσης και αντάλλαγμα να δώσει το σχολείο, αφού ο βαθμός του απολυτηρίου είναι τοπική υπόθεση, μια και επιλέγουμε να μην χρησιμοποιούμε τις πανελλήνιες για το απολυτήριο. Κάνεις πίσω; το 7 σου γίνεται 15. Δίνεις; Ραντεβού τον Σεπτέμβρη.
*Ναι, στην πράξη δεν είναι ομοιόμορφη.