Just a moment...
feddit.nl

Het atoom zorgde voor enig vuurwerk tijdens het eerste verkiezingsdebat van College Tour zondagavond. Toen een student uit Delft vroeg waarom hij nu toch tegen kernenergie is, leken zijn tegenstanders Pieter Omtzigt en Dilan Yesilgöz zich te verkneukelen op wat komen ging.

De antwoorden die Timmermans vervolgens gaf, werden door zijn opponenten gekwalificeerd als onzin en zorgen voor consternatie bij energiedeskundigen. „Wat mij betreft is Timmermans nu echt af wat kernenergie betreft”, zegt Roobol, stralingsdeskundige van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). „Hij vertelt groene sprookjes.”

’Te lang is onzin’

Zo zei Timmermans dat het te lang duurt voordat er überhaupt nieuwe kerncentrales – het demissionaire kabinet wil er twee – staan. „Grote kerncentrales staan er niet vandaag of morgen, het is een vrij lang traject”, zegt Roobol. „Maar de eerste kleinere reactoren SMR’s zullen we in 2025-2030 zien verschijnen. Grote centrales kosten wat meer tijd, maar ’te lang’ is onzin.”

Roobol wijst op Carlo Wolters, directeur van kerncentrale-exploitant EPZ in Borssele, die zegt dat de grote nieuwe centrales al in 2031 klaar kunnen zijn. „Dat is vier jaar eerder dan waarop het kabinet rekent.”

Toch houdt Timmermans vast aan de overtuigingen van Diederik Samsom, de man die gedurende zijn Brusselse jaren als klimaatpaus zijn rechterhand was. Toen Den Haag zich in 2008 boog over kernenergie, zei de toenmalige PvdA-leider Samsom dat windparken op zee er veel eerder zouden zijn dan kerncentrales. „Nieuwe kerncentrales staan er pas in 2020”, beweerde Samsom toen.

’Alle oplossingen duur’

Ook het tweede argument dat Timmermans noemde – ’het kost miljarden’ – snijdt geen hout volgens Roobol. „Alle oplossingen voor CO2-arme energie zijn duur, alle oplossingen kosten miljarden. En juist afgelopen week maakte klimaatminister Rob Jetten bekend dat de aansluitingskosten van de windparken op de Noordzee 40 miljard euro duurder worden dan verwacht.” De overschrijding betreft de periode 2032 tot 2057 en is exclusief de kosten van de windmolens zelf.

„Er is geen bedrijf dat erin wil stappen”, zei Timmermans bij wijze van derde argument. „Maar er zijn drie bedrijven uit Frankrijk, de Verenigde Staten en Zuid-Korea die met het kabinet al spreken over de twee nieuwe centrales. Wij moeten natuurlijk de offertes afwachten”, zegt Roobol. „Maar voor die 40 miljard van de kostenoverschrijdingen bij wind op zee heb je ongeveer vier kerncentrales.”

Windparken

Timmermans’ tegenwerping dat er in Nederland geen ruimte is voor kernenergie, heeft Roobol hogelijk verbaasd. Want juist windparken bezetten erg veel ruimte voor relatief weinig energie. „Een nieuwe kerncentrale in het Finse Olkiluoto bezet negentien hectare en levert jaarlijks twaalf miljard kilowattuur stroom, genoeg voor twee miljoen huishoudens. Het toekomstige windpark ’IJmuiden Ver’ daarentegen heeft veertigduizend hectare nodig. Dat park levert net zoveel stroom in een jaar als twee grote kerncentrales op veertig hectare. En bedenk dat kerncentrales leveren wanneer je wilt, het windpark alleen als het voldoende hard, maar niet té hard, waait.”

Timmermans hield ook vol dat er geen studies zijn die het nut van kernenergie aantonen. Ook dat klopt niet, zegt Roobol. Vorig jaar september verscheen een grote studie op verzoek van Jetten. Onafhankelijke experts van adviesbureau Witteveen+Bos concludeerden dat zowel grote als kleine kerncentrales een ’significante rol’ in het Nederlandse energiesysteem kunnen spelen en kunnen bijdragen aan het verminderen van onze afhankelijkheid van de import van schaarse grondstoffen.

Energierekening

Ad Louter, directeur van de uraniumverrijkingsfabriek Urenco in Almelo, vindt het kostenargument van Timmermans ook niet sterk. Aan de twee nieuwe centrales hangt een prijskaartje van 20 miljard euro. ,20 miljard is vreselijk veel geld. Maar je moet naar het hele plaatje kijken”, zegt Louter. De rekening van hernieuwbare energie wordt vaak opzettelijk te laag ingeschat, weet de topman. Zo telt men het ’stopcontact op zee’ en ’balanceren’ - het op en afschakelen van gascentrales - niet mee. ,Maar die verschijnen wel op je energierekening. Hou je bij de kostprijs per kilowattuur wel rekening met al die zaken, dan blijkt dat kernenergie de goedkoopste oplossing is.”

Kernenergie komt op tijd om iets te betekenen in de strijd tegen klimaatverandering, verzekert Louter. ,Volgens het akkoord van Parijs moeten we de CO2-uitstoot in 2050 met 95 procent hebben verminderd ten opzichte van 1990. Het duurt acht tot tien jaar om een centrale te bouwen, dus kernenergie zal daar dus ruimschoots aan bij kunnen dragen.”